بهزاد صالح بیگی

جانشین‌پروری؛ ضرورت فراموش‌شده‌ای که آینده صنعت نفت را تهدید می‌کند

جانشین‌پروری؛ ضرورت فراموش‌شده‌ای که آینده صنعت نفت را تهدید می‌کند
در صنعتی به پیچیدگی و حساسیت نفت، نبود برنامه‌ای منسجم برای شناسایی و پرورش مدیران آینده می‌تواند پیامدهای سنگینی بر عملکرد، امنیت و توسعه سازمانی داشته باشد. با وجود اهمیت حیاتی جانشین‌پروری، این موضوع همچنان در بخش‌هایی از صنعت نفت کم‌رنگ است و همین غفلت، ریسک‌های مدیریتی و عملیاتی را افزایش می‌دهد.
کد خبر : 5760
تاریخ انتشار : شنبه 15 آذر 1404 - 20:08

صنعت نفت یکی از استراتژیک‌ترین و پرتغییرترین صنایع کشور است؛ صنعتی که در آن یک تصمیم نادرست یا فقدان یک مدیر توانمند می‌تواند هزینه‌های عملیاتی، مالی و حتی امنیتی قابل‌توجهی ایجاد کند. با وجود چنین حساسیتی، موضوع مهمی مانند جانشین‌پروری یعنی شناسایی و تربیت مدیران آینده در بسیاری از بخش‌های این صنعت هنوز جایگاهی درخور پیدا نکرده و گاهی کاملاً نادیده گرفته می‌شود.

 

چرا جانشین‌پروری اهمیت دارد؟

جانشین‌پروری سازوکاری است که اجازه نمی‌دهد با خروج نیروهای باسابقه، دانش و تجربه ارزشمند آن‌ها از سازمان خارج شود. این فرآیند در زمان بحران، سازمان را از وابستگی به چند فرد کلیدی نجات می‌دهد و موجب افزایش کیفیت تصمیم‌گیری و سرعت عمل می‌شود. علاوه بر این، کارکنان با مشاهده مسیر رشد و توجه سازمان به توسعه افراد، انگیزه بیشتری برای ماندگاری و تلاش مؤثر پیدا می‌کنند.

 

 

مانع اصلی چیست؟ چرا برخی مدیران از جانشین‌پروری فاصله می‌گیرند؟

چالش‌ها متعددند؛ از نگرانی برخی مدیران بابت جایگزین شدن گرفته تا غلبه فرهنگ مدیرمحور به جای سیستم‌محور، نبود معیارهای شفاف برای انتخاب مدیران آینده، فشارهای کاری که فرصت نگاه بلندمدت را از مدیران می‌گیرد و سیستم‌های آموزشی غیرهدفمند، همگی موجب شده‌اند جانشین‌پروری در صنعت نفت آن‌گونه که باید شکل نگیرد.

 

 

نتیجه این بی‌توجهی، فرسایش دانش سازمانی، کاهش انگیزه کارکنان، افزایش ریسک‌های عملیاتی و کند شدن مسیر توسعه سازمان است.

 

 

راهکارهای عملی

برای جبران این عقب‌ماندگی، گام‌های مشخص و قابل اجرایی وجود دارد:

۱. تعریف شایستگی‌های مدیریتی

لازم است به‌طور شفاف مشخص شود مدیران صنعت نفت باید چه مهارت‌ها و توانمندی‌هایی داشته باشند تا انتخاب‌ها بر اساس معیارهای واقعی صورت گیرد.

۲. تشکیل بانک استعدادهای مدیریتی

شناسایی افراد توانمند باید بر پایه ارزیابی‌های حرفه‌ای باشد نه روابط یا سلیقه‌های شخصی. بانک استعدادها، پایه اصلی جانشین‌پروری مؤثر است.

۳. طراحی برنامه توسعه فردی (IDP)

برای هر فرد منتخب باید مسیر رشد مشخصی تدوین شود که شامل آموزش، منتورینگ، چرخش شغلی و فعالیت در پروژه‌های کلیدی باشد.

۴. تقویت فرهنگ جانشین‌پروری

مدیران ارشد باید نشان دهند که تربیت جانشین نه تهدید، بلکه نشانه بلوغ مدیریتی است. این فرهنگ باید در سراسر سازمان گسترش یابد.

۵. ارتقای مبتنی بر شایستگی

ارتقا زمانی اثربخش است که بر پایه توانمندی واقعی افراد باشد، نه آیین‌نامه‌های قدیمی یا روابط غیررسمی.

۶. ثبت و انتقال دانش

دانش تجربی کارکنان باسابقه باید به‌صورت ساختارمند ثبت و منتقل شود تا از خروج دانشی جلوگیری گردد.

 

جانشین‌پروری انتخابی تشریفاتی نیست؛ بلکه بنیانی ضروری برای دوام و پویایی صنعت نفت است. مقاومت در برابر آن، تنها بحران‌های آینده را بزرگ‌تر می‌کند؛ بحران‌هایی که می‌توان با تصمیم‌های درست امروز پیشگیری کرد.

 

 

 

پایان پیام//

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.